عفونت روده در کودکان و نوزادان به‌دلیل سمومی است که از مواد غذایی یا اشیای آلوده وارد بدن شده است و عموماً تا 7 روز هم می‌تواند ادامه داشته باشد. هرچند در صورت رعایت اصول بهداشتی و درمان و تغذیه مناسب ممکن است زودتر بهبود یابد. در صورتی که عفونت روده کودک بیش از 2 روز طول بکشد حتماً به پزشک مراجعه کنید.
این بیماری که در میان کودکان خردسال بسیار رایج است، گاستروانتریت Gastroenteritis به معنای التهاب معده و روده نام دارد و به استفراغ و یا اسهال منجر می‌شود.
یکی دیگر از دلایل عفونت روده در کودکان خوردن غذا یا آب آلوده است. از جمله راه‌های پیشگیری از عفونت روده در کودکان گرم کردن غذا قبل از خوردن است. همچنین، میوه و سبزیجات می‌بایست حتما با سرکه یا مایع ظرف‌شویی شسته شود. علاوه‌براین، برای شیردهی به کودک از شیر غیرپاستوریزه استفاده نکنید و میوه‌های تابستانی را قبل از خوراندن به کودک کاملا بشویید.
عفونت روده و یبوست
همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد عفونت روده بر اثر سم میکروب‌های موجود در مواد غذایی به وجود می‌آید. گفتنی است که مسمویت ناشی از این میکروب باعث تب نمی‌شود اما کودک بیمار بعد از چند ساعت دچار علائمی نظیر دل درد، استفراغ و اسهال خواهد شد.
حال سوال اصلی اینجاست؛ عفونت روده در کودکان چند نوع است؟
به‌طور کلی عفونت روده به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شود.
1- عفونت در روده کوچک
ویروس‌ها، باکتری‌ها و انگل‌ها عموما دلیل عفونت در بخش روده کوچک می‌شوند. این عفونت به‌صورت اسهال حجیم و آبکی دیده می‌شود که در اکثر مواقع نیازی به مصرف آنتی‌بیوتیک ندارند و با کمی استراحت این عفونت از بین می‌رود. اما در نظر داشته باشید که به دلیل از دست دادن حجم زیادی از آب بدن، حتما می‌بایست آن را با نوشیدن آب، سوپ، دوغ، چای کمرنگ همراه با نبات و کمپوت سیب جایگزین کرد.
2- عفونت در روده‌ی بزرگ
عفونت روده بزرگ، عکس عفونت در ناحیه روده کوچک است. زیرا تب از علائم مهم این بیماری محسوب می‌شود. در این نوع عفونت که استفاده از آنتی‌بیوتیک در مدت درمان ضروری است، اسهال زیاد نیست. عموما زمانی که عفونت در روده بزرگ کودک رخ می‌دهد باید مدفوع مورد آزمایش قرار گیرد تا مناسب‌ترین درمان انجام شود.
علائم عفونت روده در کودکان
از علائم شایع عفونت روده در کودکان می‌توان به بی‌حالی، درد در ناحیه شکم و خواب‌آلودگی اشاره کرد. در این بیماری، کودک حجم بسیار زیادی از آب بدن خود را از دست می‌دهد که عواقب خطرناک‌تری برای او به وجود می‌آورد و والدین می‌بایست در این خصوص نهایت توجه را داشته باشند.
از علائم عمده عفونت روده در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حالت تهوع که با احساس ناراحتی در معده همراه است؛
- استفراغ و یا اسهال؛
- تب؛
- کاهش اشتها ؛
- درد شکم؛
- دل‌پیچه؛
این علائم اغلب از یک روز تا یک هفته، بسته به شدت عفونت ادامه می‌یابد.
عفونت روده در کودکان با از دست دادن حجم زیادی از آب بدن همراه است که در قالب استفراغ و اسهال دیده می‌شود. از آنجایی که کودکان مستعد کم‌آبی هستند، توجه به نشانه‌هایی به شکل تشنگی و ادرار کم در کودک ضروری است. از دیگر علائم کمبود آب بدن در کودکان، خشکی دهان و پوست و همچنین احساس ضعف است.
عفونت روده بیماری رایجی در میان کودکان است که به دلایل مختلف مانند انتشار ویروس، باکتری و انگل رخ می‌دهد. بهترین درمان برای عفونت روده در صورتی که خیلی حاد نباشد، استراحت و استفاده از مایعات برای کودک است. اما در شرایط حاد کودک نیاز به مراقبت بیشتری دارد.
دلیل عمده عفونت روده در کودکان واکنش بدن به غذا یا آب آلوده است که به التهاب روده و معده منجر می‌شود. اما در اکثر مواقع مهم‌ترین دلیل عفونت روده و دستگاه گوارش ویروس است. ویروس‌ها اغلب از مکان‌هایی مانند مدارس و مراکز مراقبت از کودکان انتقال پیدا می‌کنند. عفونت‌های روده معمولا بین یک تا سه روز طول می‌کشد.
یکی دیگر از روش‌های ابتلا به عفونت روده در کودکان شنا یا بازی در آب آلوده مانند پارک آبی، استخر یا رودخانه است. به همین دلیل، همیشه از پاکیزه بودن آب قبل از ورود کودکان به آن اطمینان حاصل کنید.
اگر بخواهیم به طور کلی دلایل ابتلا کودک به عفونت روده را بررسی کنیم. با لیست زیر روبرو خواهیم شد.
- نوشیدن آب ناسالم؛
- رعایت نکردن صحیح بهداشت مانند عدم شست‌وشوی دست‌ها بعد از ادرار یا مدفوع توسط کودک؛
- مواد غذایی آلوده مانند لبنیات یا گوشت فاسد؛
- خوردن غذای خام؛
- عدم نگهداری غذا در دمای مناسب و بیش از زمان انقضا؛
- شنا در آب آلوده؛
- سطوح آلوده؛
لازم به ذکر است، بدانید که در صورت عدم درمان این بیماری، شکم بچه شل شده و در وزن‌گیری دچار اختلال می‌شود.
همچنین، عفونت روده در نوزادان بسیار نادر است مگر آنکه کودک از شیشه شیر یا پستانک آلوده مبتلا شود. پس شست‌وشو و استریل کردن دائم شیشه شیر و پستانک نوزاد لازم است.
شایع‌ترین فصل ابتلا به عفونت روده در کودکان
عفونت روده معمولا در پاییز، زمستان و اوایل بهار با درد شکم، اسهال، استفراغ و گاهی اوقات تب به سراغ کودکان می‌آید.
بسته به شرایط بیماری، اگر اسهال و استفراغ به مدت طولانی ادامه پیدا کند، باعث می‌شود بدن کودک آب زیادی را از دست بدهد و دچار کم‌آبی بیش از حد شود.
بهترین دارو برای عفونت روده و معده کودکان
در صورتی که کودک علائم خفیف عفونت روده داشته باشد، بهتر است در خانه استراحت کند و به او مایعات مناسب داده شود. این درمان ساده، آب از دست رفته بدن کودک را باز می‌گرداند. اما در صورتی که کودک علائم حادتری داشته باشد، بهتر است در مراکز درمانی زیر نظر پزشک اطفال برای دریافت دارو قرار بگیرد.
در مدتی که کودک به عفونت روده مبتلا شده است، طبخ غذاهایی که راحت‌تر هضم می‌شوند بهتر است. این غذاها مانند سوپ، پوره سیب‌زمینی، برنج و میان وعده‌هایی نظیز موز و نان است.
در مدت بیماری کودک برای تهیه دارو حتما با پزشک معالج کودک مشورت کنید. اما به‌طوری کلی داروهایی مانند Ondansetron و متوکلوپرامید به کاهش تهوع کودک و در نتیجه کاهش استفراغ او کمک می‌کنند. همچنین، داروی لوپرامید با خاصیت ضد اسهال در این دوره مفید خواهند بود.
آنتی‌بیوتیک برای عفونت روده کودکان
برای درمان میکروب و انگل موجود در روده بزرگ، اکثر پزشکان مصرف آنتی‌بیوتیک ها را پیشنهاد می‌دهند. این در حالی است که عفونت‌های ویروسی روده در کودکان که با اسهال یا استفراغ و تب خفیف همراه است، نیازی به آنتی‌بیوتیک ندارد و تنها استفاده از مایعات کفایت می‌کند. با این حال مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در صورتی که کودک اسهال و استفراغ شدید داشته باشد و وجود باکتری در نمونه او تایید شده باشد، ضروری است.
